Дьүһүйүү дьүрүскэнэ. Лики Вечности

Поэт, прозаик, автор песен Валентина Владимировна ПИНИГИНА – АРЫЛЫ.

Член Союза писателей Республики Саха (Якутия). Автор сборников стихов «Үс кут тойуга» («Песнь трёх душ», 2017), «Көҥүл көтөр санааларым» («Мои вольные мысли», 2021), детских книг: «Көтөрдөр» («Птицы»), «Кыыллар уонна үөннэр-көйүүрдэр» («Звери и насекомые»), «Таабырыннар» («Загадки»), а также около десятка известных песен.

Суол кытыытыгар баар кыракый оҥхойтон хахыйах төбөтө өндөйөн көстөр. Манна, омос көрдөххө, киһи омнуолуоҕа, муодарҕыаҕа туох да суохха дылы.

Ол эрэн хатыҥ сиэмэтэ хантан эрэ кэлэн сиргэ түһэн, ийэ буорга кирийэн, ардах-силбик уутуттан уох ылан, силис тардынан, күн утаҕар бигэнэ угуттанан, үүнэн сэрбэйэн турара – көрүөххэ, дьэ, дьикти. Аҕыйах сылынан бу быыкаайык бэйэтэ уһун дьылыгыр, кылбаа маҥан сотолоох кыыс хатыҥ буолан, харахтаах эрэ хайгыы көрөр маанылаах маһыгар кубулуйан, дьылыгырыы үүнэн тахсыа турдаҕа. Суугунуур солко лабаата долгун нуоҕай суһуохтуу тыалга охсуллан тэлибирии оонньуо. Ситэ тупсубут кыыстыы күөгэйэ нусхайыа. Ким эрэ тапталын суоһун бу хатыҥ анныгар суулуу тутан саһыарыа. Бастакы уохтаах уураһыы кыл кылын ыллатыа. Эбэтэр ааһар айанньыт салама баайар толуу мааны хатыҥар кубулуйан, хас лабаа аайы таҥас кырадаһын иилинэн, сүдү тыыны иҥэринэн, алгыстаах айаҥҥа атаарыа турдаҕа.

Туох билиэй, ким таайыай, туох дьылҕа бу орто туруу-бараан дойдуга, кыракый хахыйаҕы күүтэрин? Этэҥҥэ үүнэн, айгыр-сигилик айылҕабыт биир маанылаах маһа буолан, силигилээ диэн алҕыы хаалабын.

На обочине дороги из маленькой ямки виднеется макушка берёзовой поросли. Здесь, на первый взгляд, нет ничего особенного, ничего, что могло бы удивить.

Но то, как семя берёзы откуда-то прилетело и упало на землю, как оно впиталось в материнскую почву, взяло силу от дождевой воды, пустило корни, укрепилось, росло и тянулось вверх – это, действительно, чудо. Через несколько лет этот росток станет стройной, высокой берёзой с белоснежным стволом, в которую с восхищением будут смотреть все, у кого есть глаза. Она вырастет в дерево, достойное восхищения. Шелестящие шёлковые ветви, словно волнистые косы, будут игриво развеваться на ветру. Расцветёт, как достигшая совершеннолетия девушка. Кто-то под этой берёзой спрячет признание в любви. Первый страстный поцелуй отзовётся звоном в ушах. Или же она превратится в священную берёзу, украшенную лентами проезжающих путников, на каждой ветке которой будет повязан лоскуток ткани, заключающий в себе душевную мольбу, благословляющую в дальнюю дорогу.

Кто знает, кто угадает, какая судьба ждёт эту маленькую поросль в этом бренном мире? Пусть всё пойдёт, как надо, стань одним из самых красивых деревьев нашей прекрасной природы, – благословляю тебя.

Ырыаҕа ылламмыт, хоһооҥҥо холбоммут, сүрэхтэн сүппэт ахтылҕаммыт ымыыта алаас бүөм олох устар уйата буолан, күөх суугун быыһыгар чөкөйөн сытаахтыыр.

Манна хатыҥ чараҥ хаба ортотугар, урукку олох уйгутун санатан, хотон сыһыарыылаах саха балаҕана барахсан адарай ойоҕоһо атыгыраан барыйан тураахтыыр. Саах сыбаҕа былыр үйэҕэ саккыраан, сулламмыт холлоҕоһо күн уотуттан кубарыйа хатан сырдаан көстөр.

Омооно эрэ көстөр ыллык устун дыгыйа хааман балаҕаҥҥа чугаһыыбын. Хаһан эрэ манна эмиэ олох күөстүү оргуйан, хайа эрэ сахам ыала ньир бааччы олорон аастаҕа… Төбөм иһигэр араас санаа эргийэр. Аан холуодатын үөһэ өттүн, балаҕан иччитин кытта дорооболоһон, киирэргэ көҥүл ылан «тэс» гына ытыспынан таарыйан, буор муостаҕа үктэнэбин.